BOŞANMA DAVALARINDA
MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT
Boşanma davasının açılması, bir evli çiftin evlilik bağının sona ermesi için yapılan hukuki işlemdir. Bu dava, eşlerin evlilik birliğinin ortadan kaldırılmasını ve evlilik birliğinden doğan hakların yeniden düzenlenmesini içerir. Boşanma davası, eşlerin anlaşmasına bağlı olarak veya hâkim tarafından verilen bir kararla sonuçlanabilir.
Boşanma davasının; evlilik birliğinin ortadan kaldırılması ve evlilik birliğinden doğan hakların yeniden düzenlenmesi gibi sonuçlarından ari olarak boşanma davasından kaynaklı maddi ve manevi tazminat talebinde bulunmak mümkündür.
Boşanma gerekçeleri hususunda kusursuz veya daha az kusurlu olan eşlerden biri tarafından diğerine; evlilik bağının sonlandırılmasına neden olan davranışlarının ortaya çıkardığı manevi zararı karşılamak amacıyla manevi tazminat, mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenmesi nedeniyle maddi tazminat talebi yöneltilebilir. Boşanma davasından kaynaklı maddi ve manevi tazminat Türk Medeni Kanunu'nun 174.maddesinde:
"Mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan uygun bir maddî tazminat isteyebilir.
Boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevî tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir."
Şeklinde düzenlenmiştir.
Maddi ve manevi tazminat talebi, çekişmeli boşanma davası ile birlikte davacı veya davalı sıfatı farketmeksizin öne sürülebileceği gibi açılmış olan boşanma davasının kesinleşmesinin akabinde 1 yıl içerisinde ayrıca dava olarak da ikame edilebilir. Ancak taraflar evlilik birliğinin sona ermesinde eşit derecede kusurlu ise iki tarafın da birbirinden maddi veya manevi tazminat talep edemez.
Boşanma davasından kaynaklı maddi ve manevi tazminat talebinin şartlarına yukarıda değinmiş olsak da sıralamamız gerekirse:
1-Boşanmanın gerçekleşmiş olması hem maddi hem de manevi tazminat talebinde bulunulabilmesi için gereklidir.
2-Maddi veya manevi tazminat talep eden eşin kusursuz veya daha az kusurlu olması gerekmektedir.
3-Maddi tazminat talep edenin mevcut veya beklenen menfaatlerinin zarar görmüş olması; Manevi tazminat talep eden tarafın ise, kişilik haklarının hukuka aykırı olarak ihlal edilmesi şarttır.
4-Maddi veya manevi tazminat boşanma nedenli talep edilmelidir.
5-Tazminat taleplerinin boşanma davası esnasında veya boşanma kararının kesinleşmesinin akabinde en geç 1 yıl içinde öne sürülmesi gerekmektedir.
Tazminat taleplerinin şartlarından ziyade pratikte daha çok merak edilen husus maddi ve manevi tazminatın ne şekilde hesaplanacağıdır.
Maddi tazminat, hakim tarafından; tarafların ekonomik ve sosyal durumlarının, tarafların kusur oranlarının, zarar gördüğü iddia edilen mevcut veya beklenen menfaatlerinin kapsamının hakkaniyet ilkesi çerçevesinde incelenmesi neticesinde belirlenir. Hakim belirlediği tazminatın toplu olarak veya irat (aylık ödeme) şeklinde ödenmesine karar verebilir.
Manevi tazminatın hesaplanması hususunda da maddi tazminatın hesaplanmasında olduğu gibi belirli bir hesaplama yöntemi bulunmamaktadır. Tazminat talep eden tarafın kişilik haklarına karşı ortaya çıkan saldırı ve sonrasında kişinin yaşamış olduğu elem, acı ve ızdırap öznel bir durum olduğu için tespit konusunda hakimin takdiri en önemli dayanaktır.
Hakim, boşanma ile ilintili vakıalar nedeniyle talep edilen manevi tazminat miktarını belirlerken maddi tazminatta da olduğu gibi; tarafların sosyal ve ekonomik durumları, yaşları, evlilik süresi, saldırının ne olduğu ve kişilik hakları saldırıya uğrayan tarafın bu durumdan ne ölçüde etkilendiği ile tarafların kusur oranlarını göz önünde bulundurarak hakkaniyete uygun bir miktara hükmedecektir. Manevi tazminatın, irat şeklinde ödenmesi mümkün değildir, toplu olarak ödenmesi gerekir.
Maddi ve manevi tazminatın faiz başlangıcı, boşanmaya bağlı olarak talep edildiğinden ötürü boşanma kararının kesinleşmesi tarihidir.
Boşanma davası maddi manevi tazminat, boşanma avukatı bağdat caddesi, bağdat caddesi aile avukatı
